Na czym polega pozasądowe rozwiązywanie sporów?

Pozasądowe rozwiązywanie sporów polega na wypracowaniu rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami sporu poza sądem, najczęściej z udziałem osoby trzeciej (mediatora, konsyliatora). Co jeszcze warto wiedzieć o tej formie rozwiązywania sporów, a także jakie w praktyce są jej główne zalety?

Jakie są sposoby rozstrzygania sporów bez ingerencji sądu?

Obecnie istnieją cztery sposoby na rozwiązywanie konfliktów bez ingerencji sądu:

Pierwszym z nich są negocjacje stron. Strony bez udziału osób postronnych próbują wypracować same rozwiązanie sporu.

Drugim z nich jest mediacja, której celem jest wypracowanie ugodowego rozwiązania przy udziale osoby proponującej usługi mediacji. Zadaniem mediatora jest słuchanie, ułatwienie porozumiewania się pomiędzy stronami oraz wsparcie ich w bezpośredniej komunikacji. Rozwiązanie sporu wypracowują strony. Usługi mediatora są najbardziej optymalną metodą rozwiązywania konfliktów dla stron.

Trzecią metodą jest konsyliacja. Metoda połączona z mediacją. Tutaj konsyliator nakłania do porozumienia oraz przedstawia własne propozycje rozwiązania problemu, uwzględniając przy tym oczekiwania obu stron. Strony mają prawo nie zgodzić się na zaproponowane rozwiązanie i co najważniejsze – nie zastosować się do niego.

Czwartym wariantem jest poddanie rozstrzygnięcia sporu pod działanie sądu polubownego. W tej sytuacji arbitrzy wydają wyrok, w przypadku którego przyznaje się rację jednej stronie. Co istotne, obowiązkiem stron jest poddanie się (zastosowanie się) wydanemu rozstrzygnięciu.

Jakie są główne zalety pozasądowego rozstrzygania sporów?

Metody te mają w praktyce wiele zalet. Przede wszystkim:

• elastyczność, gdyż procedura dopasowywana jest stricte do specyfiki danej sprawy,
• dobrowolność, bowiem w procedurze bierze się udział tylko i wyłącznie z własnej woli,
• możliwość zachowania bardziej pozytywnych relacji z drugą stroną w przyszłości,
• brak konieczności zatrudnienia do pozasądowego rozwiązywania sporów prawnika (może być to pełnomocnik, przy czym niekoniecznie adwokat albo radca prawny),
• oszczędność czasu i niskie koszty.

Jak widać pozasądowe rozwiązywanie sporów w wielu sytuacjach może być naprawdę korzystnym rozwiązaniem i to z wielu różnych powodów.